17 fluwelen f-woorden uit de Dikke Van Dale
Meer dan duizend woordenboekpagina’s laat ik inmiddels achter me. Zelden deed ik zo lang over een hoofdstuk uit de Dikke Van Dale. Niet dat het iets uitmaakt, want alles gaat …
Borstvoeding in het openbaar: waar vind je de borstvoedingskroeg?
Om alle borsten uit het zicht te weren, wordt vrouwen vriendelijk verzocht gebruik te maken van de babyverschoningsruimte. Het is de toegewezen locatie voor het voeden van baby’s. Borstvoeding geven …
…Borstvoeding in het openbaar: waar vind je de borstvoedingskroeg?
Orgelfibbetjes en figureren in een televisieserie
Figurant. Het woord is afkomstig uit het Frans. Een figurant is iemand die een zwijgende of geheel onbetekenende rol vervult. Het is ook een nietszeggend persoon of een pijp in …
Een baby laten lachen? Schrijf ‘fiebelefors’ op een letterbord (dit werkt echt)
Toen onze dochter voor de eerste keer lachte, keek ze schuin langs ons heen. Haar blik omhoog gericht, naar het zwart-witte letterbord boven het ouderlijk bed. ‘Fiebelefors’ staat daarop geschreven, …
…Een baby laten lachen? Schrijf ‘fiebelefors’ op een letterbord (dit werkt echt)
Fernliebe aus Nachbarhass in een overvolle trein
‘Liefde voor hetgeen veraf is uit haat jegens het nabije.’ Blz. 952, Dikke Van Dale Als je naast haat zetelt, dan zoek je liefde in de verte. Hiervoor is de …
Tuinbonen zijn niet altijd gezond en sumoworstelen met de zin van het leven
Zijn tuinbonen gezond? Over het algemeen wel. Maar pas op: want als je kampt met favisme, dan kun je er het loodje door leggen. Gelukkig komt favisme zelden voor. In …
…Tuinbonen zijn niet altijd gezond en sumoworstelen met de zin van het leven
Doorweekte babykleding en falderappesrompers
Het aanbod van baby- en kinderkleding is fabuleus, ontdekte ik de afgelopen maanden. Daar kwam ik achter sinds mijn vriendin een ongeboren vrucht in haar lichaam draagt, en ik iets …
De oplossing voor de stikstofcrisis is niet simpel, maar hij staat hier wel
Het is verbazingwekkend welke plaats de natuur inneemt in ons systeem van ‘vooruitgang’, en lachwekkend zijn de taalgrepen die worden toegepast om de natuur te verstommen in een houtgreep van …
…De oplossing voor de stikstofcrisis is niet simpel, maar hij staat hier wel
Expositie: Alle fabrieken van Nederland in beeld gebracht (zoals genoemd in de Dikke Van Dale)
De nieuwste versie van het woordenboek is opgeleukt met kleine afbeeldingen, maar ik moet het in mijn versie uit 1999 alleen doen met tekst. Lappen tekst. Lange lappen tekst. Bij …
…Expositie: Alle fabrieken van Nederland in beeld gebracht (zoals genoemd in de Dikke Van Dale)
Ordinaire opsomming van bloedmooie woorden en lieflijke lemma’s
Het zit erop. Zeven maanden lang. Alleen maar woorden die beginnen met een e. Om precies te zijn: het kostte me 218 dagen om door de letter e van het …
…Ordinaire opsomming van bloedmooie woorden en lieflijke lemma’s
De bank stond bij het grofvuil en luchtte mijn hart
Daar is het. Gezoem, gepiep, mechanisch geratel en een koude motor. Het dringt de straat binnen als een tank in vredesgebied. De grofvuilwagen. Ik snel naar het raam op de …
Ecotainment: zo vermaak je je tijdens het uitsterven in het antropoceen
De wereld smelt. Sledehonden lopen over water. Een miljoen plant- en diersoorten wordt met uitsterven bedreigd. Een plasticcrisis dreigt, omdat Nederland 300.000 ton gedumpt plasticafval teruggestuurd krijgt. Een klimaatcrisis stort …
…Ecotainment: zo vermaak je je tijdens het uitsterven in het antropoceen
Heet de burgemeester van Wezel echt Ezel?
Door het beroemde echorijmpje: hoe heet de burgemeester van Wezel? Ezel! wordt de Duitse stad Wesel al jaren ten onrechte overstroomt door echotoeristen, kampen inwoners met afkomstschaamte en werd de …
De klimaatcrisis oplossen met verzinsels
Twee jaar ben ik nu met het woordenboek onderweg, op papier althans. In werkelijkheid was de eerste helft van 2019 een mager woordenboekjaar. In de eerste drie maanden las ik …
Wat is een elatief? Over de gevallen kampioen van de adjectieven
Je bent niet dé beste, maar ik wil wel vriendelijk blijven, dus hierbij een verklaring van deze opmerkelijke opening. ‘Beste’ is namelijk een ‘elatief’. Het is in de grammatica de …
…Wat is een elatief? Over de gevallen kampioen van de adjectieven
‘Eclectisch’ is een uitgedost manusje van alles
Ik ben eclectisch geworden, of beter gezegd: een moderne eclecticus. Eclectisch is een lege praalwagen Eclectisch is een misbruikt, uitgehold woord. Ze verschijnt in zinnen als een kitscherige vaas in …
Wat ik leerde over het leven door de letter D uit de Dikke Van Dale te lezen
Nou, voornamelijk veel over de dood. En dat mijn brein flirt met een dualistisch wereldbeeld. Dualiteit is zo logisch dat je er automatisch aan moet twijfelen. Hemel – aarde. Leven …
…Wat ik leerde over het leven door de letter D uit de Dikke Van Dale te lezen
Taboe op de dood doorbreken (en je begrafenis tot in de puntjes regelen)
Leuk, eindelijk bij dood! Mijn favoriete uitdrukkingen met dit woord: de kleine dood [naar Frans petit mort], het orgasme Hij ziet eruit als de dood van Ieperen, buitengewoon bleek en …
…Taboe op de dood doorbreken (en je begrafenis tot in de puntjes regelen)
Dolce far niente!
Dolce far niente. Zalig. Nietsdoen. Het is zelfs een heel woord. ‘Niets doen’ is iets heel anders, bijvoorbeeld toekijken hoe iemand op straat in elkaar wordt geslagen. Dat is niets …
R’etjes en crispr-baby’s
Gekrakeel. Kwam het woord tegen bij de lachende derde: iemand die zich over het gekrakeel van een ander verheugt, omdat hij er voordeel van heeft. Als zelfstandig naamwoord is gekrakeel …
Dit varken beroept zich op zijn knorrecht en de hitlerhond ging vrijuit (70)
In 1664 stond in Nederland voor het laatst een dier voor de rechter. Een stier nam een boer op de hoorns en werd veroordeeld tot de doodstraf. De rechter bepaalde dat …
…Dit varken beroept zich op zijn knorrecht en de hitlerhond ging vrijuit (70)
Op mijn begrafenis raakt iedereen zijn telefoon kwijt (69)
“Het is toch niet leuk dat ik alle telefoons moet verstoppen, terwijl ik dan heel verdrietig ben?” Mijn verliefde heeft enkele bezwaren tegen het voorlopige draaiboek van mijn begrafenis. “Wie …
Staat de Dikke Van Dale in de Dikke Van Dale? (68)
Na ongeveer anderhalf jaar het woordenboek gebruiken als inspiratiebron voor het leven, ben ik mijzelf nu toch echt tegengekomen. Honderden bladzijdes met woorden en betekenissen. Een beproeving. Waar sta ik …
Woord van het jaar: ‘blokkeerfriezen’ vs ‘bekotebikkerd’ (67)
“Ik ben benieuwd naar het nieuwe boek van Paulien Cornelisse,” zeg ik tegen mijn vriendin. “Die kun je wel voor Sinterklaas vragen,” antwoordt ze. Shit. Sinterklaas. In de hoek van …
…Woord van het jaar: ‘blokkeerfriezen’ vs ‘bekotebikkerd’ (67)
‘Als je niet elke dag met een stok in je ziel roert, dan vries je dicht’ (66)
‘Als je niet elke dag met een stok in je ziel roert, dan vries je dicht.’ Eerst denk ik: precies! Zo is het! De ziel is pas bewogen als je ontroerd …
…‘Als je niet elke dag met een stok in je ziel roert, dan vries je dicht’ (66)
Een deconstructie van mijn schrijverschap (65)
De Franse filosoof Jacques Derrida is de aartsvader van het deconstructivisme,, lees ik op bladzijde 697 van het woordenboek. Zinnen waarin het woord ‘aartsvader’ is opgenomen, geef ik bij voorbaat …
5 briljante verhale uit de Van Dale en waarom Turken geen croissants eten (64)
Waarom trekken (opzichtige) spelfouten eigenlijk zoveel aandacht? Mensen slaan aan als bloeddorstige honden als er ergens een letter verkeerd staat. Toch maak ik nog steeds liever een taalfout dan een …
…5 briljante verhale uit de Van Dale en waarom Turken geen croissants eten (64)
Nieuw kunstenaarscollectief neemt het op tegen de belachelijkheden van deze tijd (63)
Kunstenaar en dichter Tristan Tzara vluchtte ten tijde van de Eerste Wereldoorlog naar Zürich, prikte in een woordenboek het woord ‘dada’ en zo ontstond het dadaïsme, of dus ‘dada’, Frans …
…Nieuw kunstenaarscollectief neemt het op tegen de belachelijkheden van deze tijd (63)
De c uitgelezen en het was een cataclysme (62)
Het zegt wel iets over de c dat ik op voorhand begon met het maken van een samenvatting. De c was een beetje een kutletter. Toch geprobeerd, en tuurlijk, er …
Er zit helemaal geen vliegtuig in Gladiator en Trump was een beetje zenuwachtig (61)
Ken je die beroemde scène uit de film Gladiator waarbij een Boeing het luchtruim boven de arena doorkruist? Waarschijnlijk wel, want het is de grootste fout in een film ooit gemaakt …
…Er zit helemaal geen vliegtuig in Gladiator en Trump was een beetje zenuwachtig (61)
Een week geen complimenten geven en mijn neefje is een schelm (60)
Vorige week werd ik door de gemeente gebeld: de afspraak met de burgemeester werd helaas verplaatst naar een onbepaalde datum. Mijn neefje was vandaag naar de basisschool en droeg een …
…Een week geen complimenten geven en mijn neefje is een schelm (60)
Bridge (59)
Misschien was het niet de slimste keuze om bij een bridgeblad voor gevorderden te solliciteren met een bridgecolumn die ik ‘bridge kampt met imagoprobleem, maar het is nog niet te …
Niemand op je feestje? Organiseer een chasse-cousin! (58)
Wie heeft ooit een chasse-cousin bijgewoond? Het is een slecht diner met minderwaardige wijn, bestemd om ongewenste gasten af te schrikken. Waarschijnlijk is dit horrordiner uit noodzaak geboren om een …
Columnist worden voor de Volkskrant of de bridgeclub (57)
Ik word columnist! Vorige keer zat ik vooral te zemelen dat ik niet wist wat ik met hoofdstuk C van de Dikke Van Dale kon doen. Een bladzijde verder kon …
Caligare in sole! (56)
Op de fiets richting kantoor luister ik sinds een week naar obscure cold wave. Volgens de Van Dale een koele, afstandelijke muziekstijl in de periode 1975-1980 en nu dus ook …
In een koetjesreep zit veel cacaofantasie (maar je mag het ook anders noemen)
Cacaofantasie – op chocolade lijkend product dat is bereid met minder dan 35% cacao. Cacaofantasie. Mooi woord. Het betekent dat er eigenlijk geen sprake van cacao is, maar als je er een beetje …
…In een koetjesreep zit veel cacaofantasie (maar je mag het ook anders noemen)
Geen cabaretier geworden, maar wel koffie met de burgemeester
0 bladzijdes uit de Dikke Van Dale gelezen De kogel is door de kerk. Een kogel van een sluipschutter, al voelt het als een schot uit een kanon. Ik ben …
…Geen cabaretier geworden, maar wel koffie met de burgemeester
Een maand geocachen om een schat te vinden (54)
Geocachen was niet wat ik ervan verwachtte. Dat heb ik vaak, ik span verwachtingen graag in de hoogste mast van een zinkend schip. De zilvervloot van geocacheverwachtingen ligt inmiddels diep …
De mooiste woorden van de B, vastgelopen in de C (53)
Hemeltjelief, wat is er toch aan de hand? Het lukt me niet meer om te schrijven. En ik zit klem in het woordenboek. Muurvast. Terwijl ik net aan de C …
(Ananasangst, vliegangst en angst voor naalden overwinnen) (52)
Angsten zijn vaak irreëel. Zoals mijn ananasangst en dan vooral de angst die gepaard gaat met het kopen van een ananas. En die voor de vliegtuiglandingen en naalden. Angsten worden …
…(Ananasangst, vliegangst en angst voor naalden overwinnen) (52)
Als bohemer op bezoek bij de Dikke Van Dale
“Is het niet saai om het hele woordenboek te lezen?”, vragen mensen vaak. Valt mee, probeer de film 2001: A Space Odyssey eens uit te kijken. Dat is pas een uitdaging. Zojuist zat …
Davit is bijna dertig en beantwoordde vroeger spammails als politieman (51)
“Boeglul!” “Ja?” Twee mannen in een sloep. “Hanteer die haak nou eens!” Ik weet niet zo goed wat ik me daarbij precies moet voorstellen. Een boeglul. De voorste man in …
…Davit is bijna dertig en beantwoordde vroeger spammails als politieman (51)
Het is elk niet gegeven boekeweitebrij met hooivorken eten (50)
De Dikke Van Dale ligt op een tafeltje, naast de warme chocomel. Dat vonden ze een vreemde bestelling in deze strandtent. Ik hoop de B uit te lezen voor mijn …
…Het is elk niet gegeven boekeweitebrij met hooivorken eten (50)
Een jaar lang het woordenboek lezen: een welkomstwoord (48)
Bezatten. Zich dronken drinken: Merijntje was vast niet van plan zich met deze broeders te bezatten. Een van mijn favoriete zinnen uit de Van Dale. Nee, nee, Merijntje, dat gaat …
…Een jaar lang het woordenboek lezen: een welkomstwoord (48)
Blauw bestond vroeger niet en verdwijnt weer (want de wereld vergaat) (47)
Het is bijna half zes in de ochtend en buiten bezingen vogels de naderende dag. Ik voel de droogte in mijn mond en sluip naar beneden voor een glas water. …
…Blauw bestond vroeger niet en verdwijnt weer (want de wereld vergaat) (47)
Waarom stoppen we een overhemd in de broek? (46)
Hey blakvissen! Sorry dat ik er even niet was. In het bijzonder de excuses aan mijn ouders, aangezien zij het bezoekersaantal structureel op peil houden. Communicatieadviseur De afgelopen maand werd …
Frisse chocoladetoffee met hart voor het klimaat zoekt een baan
Vanochtend stond ik onder de douche en toen besefte ik tot mijn grote schrik dat ik werkloos ben, en me moest wassen met chocoladezeep. Omdat we proberen minder plastic verpakkingen …
…Frisse chocoladetoffee met hart voor het klimaat zoekt een baan
Koning Bintje I en in de bioscoop wonen (45)
Het is een willekeurige middelvroege ochtend begin 1900. Klaas de Vries en zijn leerling Bintje kweken aardappelen, waarschijnlijk de ganse dag. Klaas de kweker staat bekend als nukkig persoon. Draagt …