david – (de) (m) [1988] leest het woordenboek om de zin van het leven te vinden [dãwīdh, betekenis onduidelijk, misschien ‘geliefde’ of ‘oom van vaders kant’] (bijb.), de herdersknaap die Goliath doodde met een steenworp en later koning van het Israëlistische volk werd

Balthazar dronk te veel op zijn feestje en verloor alles (31)

Balthazar was de laatste koning van Babylon en hij verloor zijn rijk omdat hij een slok te veel op had. Als gevolg van deze pijnlijke verzuiping, werd zijn prachtige stad ingenomen door een drooglegging.

Terwijl Balthazar (of Belzasar*) nog eens een heilige tempelbeker inschonk met wijn, wist hij niet dat hij eigenlijk proostte op zijn laatste feestmaal als de laatste koning van Babylon. Geen flauw benul dat kroon en koninkrijk de volgende dag verdampten. Een beste kater. De Meden en Perzen – onder leiding van koning Cyrus (of eigenlijk Darius*) – bouwden namelijk een dam om de Eufraat om te leiden en konden vervolgens over de rivierbedding de hoog ommuurde vesting binnen wandelen en veroveren. Soort rivierkreeftjesvariant van Troje.

De verslagen koning hield nog wel een flinke wijnfles over aan de blamage. Een met de inhoud van zestien flessen van 3/4 liter. Dat is 12 liter en je noemt het de Balthazar. Ik geloof dat rijke rappers in clubs nog wel eens een Balthazar Champagne bestellen.

Schilderij van Rembrandt geïnspireerd door het Bijbelse verhaal (Daniël 5 – De koning wordt gestraft omdat hij uit de heilige bekers drinkt. Op de muur verschijnt: ‘Mene, mene, tekel uparsin.’ Mene: God heeft uw koningschap beoordeeld en maakt er een einde aan. Tekel: God heeft u op zijn weegschaal gewogen, maar u weegt niet genoeg. Peres: uw koninkrijk is verdeeld en aan de Meden en Perzen gegeven)

Cyrus en het dromedarisplan

Koning Cyrus was een meesterstrateeg. Mensen die door historici worden omschreven als meesterlijke strategen hebben een bepaalde aantrekkingskracht. Alexander de Grote is een van mijn persoonlijke favorieten. Dat was ook een sluwe vos (er zijn nogal wat kritieken op de heldenstatus van Alexander de Grote, maar ik ga voor het gemak even uit van het romantische beeld).

Cyrus wist eens een slag in de woestijn te winnen door een rijtje dromedarissen voor zijn infanterie te plaatsen. De vijandelijke paarden schrokken zó van die onbekende geur dat ze massaal op de vlucht sloegen. Veldslag gewonnen. Laatst zat ik op een dromedaris en ik aaide hem over zijn kop. Die beesten blijven altijd staan, ze kauwen, grommen chaggrijnig en ze meuren als de beste.

Maar niemand zou op het idee komen ze in te zetten als verdedigingslinie. Je neemt een zeker risico. De soldaten in de eerste rijen moeten daar aardig wat peentjes gezweet hebben. Stonden ze daar in de dekking van de meest onverschillige dieren van het continent te wachten of het plan van hun aanvoerder zou werken.

Balthazar dromedaris

Balfour declaration

De Van Dale lijkt op oorlogspad, want het blijft conflictueus op de volgende pagina’s. De Balfour declaration. Over de toekenning van een Joodse staat in Palestina. Ik lees er een paar dingen over en kan niet ontkomen aan de gedachte dat ik eigenlijk geen idee heb hoe dat conflict tussen de Palestijnen en Israëliërs precies in elkaar steekt. Waarom weet ik wel wat het lievelingseten van André van Duin is, maar niet waardoor dit slepende conflict al een eeuwigheid wordt getrokken?

Maandag

Het is zo’n maandagavond dat buiten rond negen uur helemaal gesloten is. Iedereen heeft zich teruggetrokken in de warme woonkamers. Als je een willekeurige deur in de straat zou opentrekken, dan ruik je nog net wat er gegeten is. De lampen in de huizen aan de overkant knippen een voor een uit.

Ik lees verder over de Balkan en over ballista’s. De Romeinen gebruikten die om muren om te werpen. Die hoefden geen slinkse plannen te bedenken om dronken Galliërs te overmeesteren, maar konden muren gewoon aan gort schieten. In het woordenboek staat: oorlogstuig van de Romeinen en in de Middeleeuwen, waarmee zware stenen enz. geworpen werden.

Enzovoort? Wat werd er nog meer gegooid dan? Sneeuwballen? Sandalen? Wortels? Die malle Romeinen stopten alles in een ballista.

Het spoor der verwoestingen trekt nog even door in het woordenboek.

Bande Noire

De bande noire (zwarte bende) was een groep kapitalisten die tijdens de Franse Revolutie in 1820 kastelen, burchten en abdijen opkochten voor bizar lage prijzen, ze vervolgens sloopten en de materialen verkochten. Zo werd cultuurhistorisch erfgoed vernietigd voor een paar duiten. Klassieke cultuurbarbaren. De naam Bande noir werd bedacht door schrijvers, die er veelvuldig over schreven. Uit vernietiging kun je romantiek persen. Zo is dat ook met krijgsheren en generaals.

Het bankbintje, ook wel de Nederlandse vertaling van couch potato. Een weinig ondernemend persoon, die zijn tijd vooral zittend voor de tv doorbrengt. Er zit er nog een aan de overkant, over een paar minuten ziet hij ook een lampje verdwijnen.

Het enige dat ik straks strategisch verover, is een stuk van de deken.

 

*Opmerking van mijn vader (belangrijk omdat Cyrus volledig met de eer strijkt): ‘Het verhaal over de even idiote als bezopen Bel-satsar is trouwens – net als jouw column – een juweeltje van vertelkunst (Daniël 5). Langzaam vertellend en voorzien van een heel stel dubbele bodems, verwijzingen en vlijmend sarcasme, wordt toegewerkt naar het einde, inclusief die spookachtige letters tegen de muur. Hij rinkelt nog met wat medailles-van-verdienste…. en dan komt dat einde als een daverende knal, een bliksemflits: wég, foetsie! Als de rook opgetrokken is, is de wereld veranderd – alleen Daniël is nog de oude. Ik heb me er indertijd doorheen geworsteld, in het Aramees – want dat is de taal waarin grote delen van het boek geschreven zijn. Maar zó mooi, zó mooi… Overigens: het was niet Cyrus, maar Darius de Grote die met die weg- en waterbouwkundige truc Bel-satsar zo’n kater bezorgde. Cyrus komt wat later het toneel op. Al is er weinig helemáál zeker als het om deze koningen gaat.’

 

© david 1988